Czym jest ścięgna Achillesa?
Ścięgno to pasmo tkanki, która łączy mięśnie z kością. Ścięgno Achillesa biegnie w dół z tyłu podudzia i łączy mięśnie łydki z kością piętową, zwaną również "ścięgnem piętowym". Ścięgno Achillesa ułatwia chodzenie, przyczyniając się do podniesienia pięty nad ziemią.
Czym jest zerwanie ścięgna Achillesa?
Zerwanie ścięgna Achillesa jest to całkowite lub częściowe rozdarcie, które występuje, gdy ścięgno zostaje nadmiernie obciążone. Energiczny skok, obrót lub nagłe przyśpieszenie biegu, może spowodować naderwanie lub całkowite zerwanie ścięgna Achillesa. Uraz ścięgna może również wyniknąć podczas upadku lub potknięcia.
Zerwanie ścięgien Achillesa przeważnie dotyka osoby uprawiające sport, zwłaszcza biegaczy, częściej u mężczyzn niż u kobiet, zwykle między 30, a 40 rokiem życia. Stosowanie sterydów lub niektórych antybiotyków, może osłabiać ścięgno i przyczynić się do pęknięcia.
Symptomy i objawy
Osoba z pękniętym ścięgnem Achillesa może odczuwać:
- Nagły i silny ból (który odczuwa się podczas ruchu) w tylnej części kostki lub łydki;
- Trzask lub chrupnięcie będące oznaką zerwania ścięgna;
- Obrzęk z tyłu nogi pomiędzy piętą, a łydką;
- Trudności z poruszaniem się (zwłaszcza podczas podnoszenia i opuszczania nogi);
Objawy te wymagają szybkiej pomocy medycznej, aby zapobiec dalszym uszkodzeniom.
Dopóki pacjent nie jest w stanie udać się do lekarza, należy zastosować poniższe metody łagodzące objawy:
- Odpoczynek
Każda aktywność fizyczna może prowadzić do dalszego uszkodzenia ścięgna, dlatego ważne jest, aby stopa nie była narażana na dodatkowe odciążenia.
Przykładać worek z lodem owinięty cienkim ręcznikiem lub specjalne woreczki żelowe, aby zmniejszyć obrzęk i ból. Nie kłaść lodu bezpośrednio na skórę. Zimne okłady działają przeciwzapalnie.
- Kompresja
Owiń stopę i kostkę bandażem elastycznym, aby zapobiec dalszemu obrzękowi.
- Wzniesienie
Dla zmniejszenia obrzęku trzymaj nogę nieco wyżej poziomu serca.
Diagnoza
Udając się do lekarza, w celu rozpoznawania zerwania ścięgna Achillesa, należy odpowiednio przygotować się do wizyty u specjalisty. Chirurg będzie zadawać pytania na temat, w jaki sposób i kiedy doszło do uszkodzenia i czy pacjent wcześniej miał uszkodzone ścięgno lub doświadczyły podobnych objawów. Lekarz zbada stopę i kostkę. Zakres ruchu i siły mięśni stopy będzie oceniana w stosunku do nieuszkodzonej stopy. Jeśli ścięgna Achillesa jest pęknięte, pacjent będzie miał mniejszą siłę pchania w dół (jak na pedał gazu) i będzie miał trudności wznieść się na palcach.
Rozpoznanie pęknięcia ścięgna Achillesa jest zwykle proste i może być wykonany za pomocą tego typu badania. W niektórych przypadkach, chirurg może zarządzić badanie obrazowe takie jak ultrasonograf, rentgen lub rezonans magnetyczny.
Leczenie
W przypadku zerwania ścięgna Achillesa istnieją dwie metody leczenia: zabieg chirurgiczny oraz leczenie zachowawcze. Decyzja, czy dokonać zabiegu chirurgicznego, czy poddać stopę leczeniu niechirurgicznego zależy od wagi i stanu zdrowia pęknięcia i poziomu aktywności pacjenta.
Leczenie niechirurgiczne
Leczenie niechirurgiczne zwiększa ryzyko ponownego uszkodzenia ścięgna. Jednak można je stosować przy drobnych pęknięciach, dla mniej aktywnych pacjentów i osób ze schorzeniami, które uniemożliwiają im wykonanie zabiegu operacyjnego.
Leczenie niechirurgiczne polega na użyciu:
- gipsu,
- elastycznych skarpetek ochronnych na piętę,
- ortezy typu but gipsowy,
- taśm kinezjologicznych (kinesiotaping),
- farmakoterapii,
- fizykoterapii,
- zabiegów PRP z użyciem osocza,
- miękkiej ortezy stabilizującej i odciążającej chore ścięgno oraz staw skokowy.
Leczenie operacyjne
Zabiegi operacyjne stosowane podczas całkowitego zerwania ścięgna mają na celu zbliżenie i zszycie ze sobą dwóch przerwanych ścięgien. Operacja często zwiększa wytrzymałość ścięgna i poprawiają czynność ruchowe mięśni i kostki.
Rehabilitacja
Ważnym elementem leczenia jest wdrożenie specjalistycznej rehabilitacji. Fizjoterapia obejmuje ćwiczenia, które wzmacniają mięśnie i poprawiają zakres ruchomości stopy i kostki.
[product id="1602, 1939, 2799"]