Astma jest przewlekłą chorobą układu oddechowego, która obejmuje obszar oskrzeli i dróg oddechowych doprowadzających powietrze do płuc. Substancje wywołujące reakcje alergiczne; dym, alergeny, zimne powietrze lub inne czynniki środowiskowe powodują skurcz mięśniówki oskrzeli oraz obrzęk śluzówki doprowadzając do napadów astmy.
Astma najczęściej rozwija się w dzieciństwie i w wieku dojrzewania. Liczba przypadków astmy znacząco wzrosła w ciągu ostatnich 30 lat co czyni z tej choroby jeden z czołowych problemów zdrowia publicznego. Jednakże śmiertelność z powodu tej choroby znacznie obniżyła się w ciągu ostatnich dziesięciu lat.
Większość przypadków zachorowań na astmę może być kontrolowana i skutecznie leczona. Nasilenie objawów i ataków astmy oraz ich częstotliwość jest kwestią indywidualnych skłonności . Ataki mogą być łagodne, umiarkowane lub ciężkie.
Objawy astmy:
- świszczący oddech, kaszel, ucisk w klatce piersiowej, szybki i płytki oddech lub trudności w oddychaniu, zaburzenia snu, duszności, szybkie męczenie się podczas ćwiczeń fizycznych
Objawy astmy mogą się nasilać:
- podczas wysiłku fizycznego, podczas snu, wdychania zimnego powietrza lub dymu tytoniowego, zakażeń wirusowych układu oddechowego, grypy
-w zależności od zmian hormonalnych w cyklu miesiączkowym, podczas ciąży
- po zjedzeniu pokarmów , które wywołują uczulenie
- po zażyciu pewnych leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych
- podczas śmiechu lub silnego płaczu
Leczenie astmy
Leczenie astmy ma na celu zmniejszenie nasilenia, częstotliwości i czasu trwania napadów astmy. Wczesne rozpoznanie choroby może zahamować lub spowolnić rozwój choroby i zapobiec występowaniu silnych objawów astmy kończących się hospitalizacją. Po zdiagnozowaniu astmy pacjent dostaje odpowiednią kombinację lekarstw oraz wskazówki w jaki sposób unikać powstawania sytuacji wywołującej napady astmy i jak kontrolować chorobę. Astma rozwija się poprzez nakładanie się na siebie wielu czynników genetycznych i środowiskowych oddziałujących na układ odpornościowy. Leczenie astmy należy więc traktować w sposób indywidualny.
Działania zapobiegawcze w astmie.
Działania te obejmują szereg wskazówek dotyczących zarządzania chorobą i przeciwdziałania występowaniu ataków astmy w domu, podejmowania szybkich samodzielnych decyzji o leczeniu.
Konieczne jest zaniechanie przebywania w środowisku sprzyjającym wywoływaniu choroby i nasileniu jej objawów. Osoby chore na astmę powinny unikać sytuacji, które narażają je na czynniki drażniące, takie jak dym i zanieczyszczenie powietrza lub czynniki wywołujące alergię. Leczenie astmy może wiązać się ze zmianą środowiska pracy.
Leki stosowane w astmie mają na celu leczenie stanów zapalnych w oskrzelach oraz zmniejszenie nasilenia objawów ataków astmy. U osób z przewlekłą astmą stosuje się kortykosteroidy wziewne. Stosuje się również leki przynoszące szybką ulgę w oddychaniu podczas ataku astmy - tzw. bronchodilatatory.
Badania kontrolne są niezbędne do prawidłowego doboru leków i planowania leczenie choroby. Jednym z ważniejszych badań jest badanie spirometryczne wskazujące na drożność oskrzeli.